Kunstenaars 2019

De mensheid is materialistisch ingesteld

In een wereld waarin alles draait om consumptie, verworden bezittingen een weerspiegeling van jezelf. Van winkels tot op billboards, producten beloven de kwaliteit van ons leven te verbeteren. Maar de advertenties creëren een misleidende waarheid waarin verval eenvoudigweg niet bestaat. In de video-installatie Polarity of Possessions creëert Rhodé Tavenier ruimte voor reflectie tussen de mens en de complexe relatie tot zijn bezittingen. Zich bewust van haar eigen materialistische neigingen, onderzoekt zij zowel de risico's als de waarde van materiële tevredenheid. Het project is geïnspireerd op 17de eeuwse stillevens. Die herinneren ons aan onze sterfelijkheid en de risico's die ijdelheid, rijkdom en overdaad met zich meebrengen. Tavenier maakt assemblages met hedendaagse alledaagse voorwerpen en creëert daarmee een vloeiende compositie die als een metafoor dient voor de veranderlijkheid van het leven.

Een still uit de video is het beeldmerk van LichtKunstGouda 2019

In haar kinetische lichtinstallatie 'The Abysses of the Scorching Sun' verwijst Nicky Assmann naar de aarde en de zon beschouwende als een perpetuum mobile, het verstrijken van de tijd, het eindige en de oneindigheid, de opwarming van de aarde en het veranderende klimaat, hoe wij als mensheid deel uitmaken van dit aardse bestaan, en hoe toevallig en kortstondig dat bestaan is, vergeleken met de kosmos. In deze creatie was de kunstenares geïnspireerd door het vroege werk van lichtkunst pioneer Thomas Wilfred.

'The Abysses of the Scorching Sun' is een lichtmachine, die zich naar de zon richt en haar baan volgt met behulp van een zonnetracer. Haar telescoop volgt de weg van het licht en beweegt zich langzaam en haast onzichtbaar, gedurende de dag. Na zonsondergang wanneer de zon zich onder de horizon bevindt, maakt de telescoop gedurende een uur een draaiing van 180 graden en volgt dan juist de richting van het licht afkomstig van de zon richting de aarde.

De machine baseert zich op het concept van een zonnewijzer, maar in plaats van de tijd aan te geven kaatst ze licht terug naar de zon gedurende de dag en volgt ze de lichtstralen zodra het donker wordt. Het licht reist door verscheidene reflectieve en diffractieve optische elementen voordat het zijn stralen op de witte wanden van de ruimte projecteert. De beelden bewegen zich door de ruimte, terwijl de installatie de zon volgt en wordt begeleid door een compositie van immer durende dronegeluiden.

De verschillende cycli van de bewegende delen leiden tot een steeds veranderende prismatische visuele output, die doet denken aan het oog van een storm. Het is de kalmte voor de storm, het moment voorafgaand aan het bereiken van een staat van entropie.

Coproductie: Werktank / Met de steun van het Nederlandse Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en de Vlaamse overheid

Materialen spelen een belangrijke rol in de installaties van Anja Fredin. In haar ruimtelijke collages worden fysieke objecten vaak gecombineerd met videoprojecties zoals hier van een motje. In de extreme zomer hitte van 2018 vond Fredin een enorme hoeveelheid dode insecten. Ze verzamelde deze wekte ze soms tot leven door er een videofilm van te maken of combineerde de insecten met beelden van dode bomen die ze had gefilmd in de Grand Canyon. Daardoor ontstaan poëtische werken waarin een verhaal wordt verteld.

Het ‘ARCHEStextures’-project is een modulair systeem dat in zijn basisvorm ‘ANGULUS, cover me’ 3m x 3m x 4m meet. Modulair wil zeggen dat verschillende vormen opgebouwd kunnen worden. Deze vormen worden opgebouwd in functie van de ruimte/omgeving, evenement, uitgangspunt, thema. Toelichting: Er is een belangrijk verschil met de groteske kathedralen, nl. de gebruikte materialen (textures). Die materialen hebben niets te maken met de zware stenen en enorme glazen ramen waaruit die kolossale bouwwerken werden opgetrokken. ‘ARCHEStextures’ bestaat uit een simpele constructie, bekleed met fragiele draden die als getekende lijnen oplichten door uv-lampen. De installatie krijgt daarmee wel iets van een ruimtelijke blauwdruk – een ontwerp van een eigen, gefantaseerde architectuur in een nieuwe (of oude?) en alternatieve stad. Het is overigens onderdeel van een serie lichtkunstwerken, waarin de gotische ontwerpen steeds in verschillende omgevingen (van spiegelgladde vijver tot kerkgebouw) tot leven laat komen. Zo maak ik mijn droombeeld met licht tot realiteit en laat mijn persoonlijk ‘universum’ naadloos opgaan in de stedelijke omgeving en diens erfgoed. En dat is één van de bijzondere eigenschappen van licht: het onthult objecten, ruimtes en ideeën die anders onzichtbaar waren gebleven. We kunnen zo meer zien, doen en beleven, onze wereld wordt groter en fantasie wordt werkelijkheid.

Filosofie achter het werk: Elke draad is een perfecte rechte lijn die telkens enkele cm’s verschoven wordt en zo een perfecte boog vormt. Elke rechte lijn staat voor de mening van het individu. Als elke individuele mening ook zou luisteren naar en rekening houden met de mening van een ander individu, dan krijg je een perfecte redenering omdat deze rekening houdt met nuances en, net zoals bogen in de architectuur, hier het sterkste fundament vormt van een samenleving.

Het magisch flonkeren van een wateroppervlak is iets wat veel mensen hypnotiseert, en dat is waar het werk "Current Tide" op inspeelt. Moeder en dochter hebben voor dit werk een collaboratie opgezet die steeds balanceert tussen twee extremen: jong en oud, modern en traditioneel, digitaal en analoog. Samen vormen deze waarden een kunstinstallatie met keramiek en digitale projecties, die de bezoeker het gevoel geven zich onder te dompelen in een onderwatercocon en zich mee te laten voeren in de golven. Door te gaan liggen wordt de bezoeker overspoeld door een 'flow' gevoel, waar tijd vergeten wordt, horen en zien vergaan, en plaatsnemen voor een bijna meditatieve staat.

Forest Sparkle is een reactieve licht- en geluidsinstallatie van het duo Léon Spek en Nanda Milbreta. Wanneer de nacht valt kunnen bezoekers een bijzonder natuurlijk verschijnsel ontdekken. Ongestoord gloeit het stilletjes in een mysterieus blauw licht. Zodra Forest Sparkle verstoring voelt wordt het wakker. Plots piept het als krekels en golven van fel licht beginnen over de bodem van de kosterstuin te bewegen. Léon en Nanda lieten zich inspireren door het sprookjesachtige fenomeen ‘Zeevonk’, waarbij de bioluminescente algen oplichten in het water wanneer ze worden verstoord.

Speciaal voor LichtKunstGouda 2019 en de locatie van de museumtuin ontwikkelde nomadisch kunstenaarsduo VanRoelink (Femke Van Heugten & Robert Roelink) deze installatie.

Reflecterend op de waarde van de 4 elementen Aarde, Water, Lucht en Vuur nodigt deze performatieve installatie uit tot participatie door bezoekers.

Te midden van de ruimte gevuld met kleur, geur en geluid, wordt telkens één persoon uitgenodigd om een moment van de performance van binnenuit te beleven. Middels projectie en reflectie, symbolisch voor de elementen, wordt een ceremoniële sfeer opgeroepen.

Alles wat in het object gebeurd, kan men van buitenaf deels waarnemen door de transparantie van het materiaal. Daarbinnen ontvouwt zich een natuurlijke cadans van performances tot een loop. Verwijzend naar de delicate balans van ons bestaan en de natuurlijke fenomenen en ritmes die daarbij horen.

Een ode aan onze verbinding met de natuur en de relatie tussen vrijheid en verantwoordelijkheid. Zo herinnert het geheel aan de elementen die we ontvangen, en nodig hebben om samen met de Aarde te overleven.

Ten grondslag aan dit belevingskunstwerk ligt het vraagstuk:

Zal ons voortbestaan wetenschap of fictie blijken?

Analoog audiovisueel project

Het audiovisuele project Liquid Pulse verkent macroscopische beelden en bewegingen van stof en water met behulp van analoge projectoren. Zowel het beeld als het geluid worden gesynchroniseerd met de hartpulsen van de kunstenaar, waardoor deze bijna onmerkbare maar voor de mens vitale activiteit, wordt omgezet in een luidruchtige en meeslepende audiovisuele ervaring.

Interactief Netwerk

Dit is een interactief audiovisueel stuk waarbij bezoekers met elkaar een supernetwerksysteem creëeren. De verbindingen worden gemaakt naast het algoritme van de computer dat de dichtstbijzijnde knooppunten berekent en door posities van knooppunten wordt geluid gegenereerd. Het werk is geinspireerd door wereldwijde netwerken maar ook die op micro-niveau zoals bloedvaten in levende wezens. Deze structuur kan zich ongebreideld uitbreiden.

Drie lichtlijnen ontmoeten elkaar op één specifiek gezichtspunt in de binnenstad van Gouda. Dit lijnenspel verbindt de Kerksteeg met de toren van de Sint Jan en benadrukken aanwezige contouren in de stad. De bezoeker ziet vanaf de witte stip aan het begin van de steeg hoe deze verbinding tot stand komt.

Er is een structurele connectie met de hemel. Deze verbinding van de aarde naar de hemel is een terugkerend thema in mythes, geloof en wetenschap:

Sinds Prometheus het vuur stal van de goden, probeert de mens zich goddelijke capaciteiten toe te eigenen. De inwoners van Babel wilden een toren bouwen die tot in de hemel reikt en aartsvader Jacob droomde van een ladder naar de hemel waar ‘Gods engelen omhoog gaan en afdalen’. De Rus Konstantin Tsiolkovski, de grondlegger van de raketwetenschap, was de eerste wetenschapper die het idee opperde van een gigantische toren die toegang geeft tot de ruimte.